Jeśli Pana ojciec lub brat chorował lub choruje na raka prostaty, Pana ryzyko zachorowania wzrasta dwukrotnie w porównaniu z mężczyznami, którzy nie mają raka prostaty w rodzinie. Ryzyko jest większe, jeśli którykolwiek z krewnych zachorował mając mniej niż 60 lat.

Rak prostaty najczęściej dotyka mężczyzn po 55. roku życia. Rak wykryty we wczesnym stopniu zaawansowania jest łatwiej wyleczalny, i lepiej reaguje na terapię. Często udaje się wykryć raka prostaty we wczesnych stadiach badając stężenie PSA we krwi.

Lekarz zbada Pana także palcem przez odbyt ocenijące w ten sposób prostatę. Jeśli wynik któregoś z badań będzie nieprawidłowy, prawdopodobnie zostaną zlecone kolejne kroki diagnostyczne w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby nowotworowej.

Podejmowanie świadomej decyzji przed oznaczeniem stężenia PSA

Badanie przesiewowe to badanie wykonywane w celu wykrycia choroby na etapie gdy nie daje ona jeszcze objawów. Może Pan uważać, że badanie stężenia PSA przed wystąpieniem objawów jest właściwym postępowaniem. Niestety, nie jest to takie proste. (więcej)

Tu właśnie może pomóc Kalkulator Ryzyka Raka Prostaty. Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu diagnostyki może Pan przeczytać o argumentach “za” i “przeciw” oraz omówić je z lekarzem rodzinnym.

Jeśli nie ma Pan jeszcze 50-ciu lat i nie ma Pan żadnych objawów jest mało prawdopodobne, by lekarz zalecił badanie PSA – nawet, jeśli Pan o nie poprosi. Badanie to miałoby sens tylko wówczas, gdyby Pana krewni chorowali na raka prostaty w młodym wieku.

Ryzyko nadmiernego wykrywania raka

Być może czytał Pan w mediach o wynikach badań ERSPC (Europejskie Randomizowane Badania Przesiewowe Raka Prostaty) – największej analizy badań przesiewowych w kierunku raka prostaty, która miała miejsce na przestrzeni ostatnich 15 lat. (więcej). Analiza ERSPC wykazała, że wykorzystanie oznaczenia stężenia PSA do wczesnego wykrywania raka prostaty pozwoliłoby o 1/3 zmniejszyć śmiertelność z powodu tej choroby (więcej)

Analiza wykazała także, że badania przesiewowe pod kątem raka prostaty grożą ryzykiem nadmiernego wykrywania choroby. Problem w tym, że często nowotwory wykrywane podczas badań przesiewowych rosną tak wolno, że najpewniej nigdy nie spowodowałyby jakichkolwiek poważniejszych dolegliwości – lekarze nazywają to niestotnym klinicznie przebiegiem choroby („indolentnym”). Taki rak nie jest zagrożeniem dla życia pacjenta. PSA to wartościowe badanie, ale ma swoje ograniczenia. Może pomóc wykryć raka, ale nie mówi nic o jego agresywności.

Samo stwierdzenie nowotworu dokładnie nie określa jego agresywnosci. Twój lekarz może wiedzieć, że masz nowotwór, ale nie zna jego dokładnego rodzaju.

To ważne dla wyboru metody leczenia, dlatego jeśli nie ma Pan żadnych dolegliwości czy czynników ryzyka powinien Pan porozmawiać o możliwych następstwach wykonywania oznaczenia PSA.